Pytania i odpowiedzi

1.      Czym jest mediacja?

Mediacja to rozmowa stron, w trakcie której dąży się do rozwiązania konfliktu i znalezienia porozumienia pomiędzy stronami sporu. Porozumienie mediacyjne wypracowane przez strony w obecności mediatora jest akceptowalne i satysfakcjonujące dla obu stron konfliktu.

2.      Czym nie jest mediacja?

Podczas mediacji nie musi dojść do pojednania (oczywiście może, ale celem mediacji nie jest pojednanie osób, ale pomoc w dojściu do porozumienia). Mediacja nie jest poradnictwem, doradztwem, terapią. Mediacja nie jest sądem ani arbitrażem (mediator nie rozstrzyga sporów).

3.      Z jakim problemem można zgłosić się do mediacji?

Mediacja jest procedurą, której można poddać każdy rodzaj sporu. Jedynym warunkiem jest wyrażenie dobrowolnej zgody na udział w niej przez strony konfliktu.

4.      Jak zgłosić sprawę do mediacji?

Skontaktuj się z jednym z oddziałów lub filii, aby uzyskać bezpłatną poradę i pomoc.

5.      Dlaczego – zamiast do sądu – warto zgłosić się do mediatora?

Mediacja umożliwia aktywne i odpowiedzialne uczestniczenie w rozwiązaniu swojego konfliktu sądowego, ponadto może zapewnić osobie pokrzywdzonej satysfakcjonującą ugodę, zadośćuczynienie, a sprawcy ugodę, która –biorąc pod uwagę powyższe właściwości – zostanie przez niego zaakceptowana. Mediacja daje możliwość szybszego, tańszego i skuteczniejszego rozwiązania sporu (wysoką skuteczność gwarantuje wypracowanie i uzgodnienie warunków wzajemnego porozumienia przez samych uczestników sporu).

6.     Ile czasu trwa mediacja?

Każda mediacja rozpoczyna się od posiedzenia wstępnego (mediator z każdą ze stron indywidualnie, czas trwania: do 1 godziny). Kolejnym krokiem są posiedzenia mediacyjne mediatora i obu stron wspólnie (czas trwania: do 2 godzin). Zazwyczaj potrzeba do 3 lub 5 posiedzeń wspólnych, aby zakończyć daną sprawę.

7.      Czy mediator poda mi gotowe rozwiązanie problemu?

Nie. Mediator prowadzący proces mediacji ułatwia stronom dojście do porozumienia poprzez tworzenie bezpiecznej i poufnej atmosfery, jest neutralny – nie narzuca swojego punktu widzenia i swoich rozwiązań, jest bezstronny – dba o równowagę/równorzędność stron w trakcie całego procesu.

8.      Jakie zasady obowiązują w mediacji?

Polskie Centrum Mediacji opiera swoje działania na zasadach Kodeksu Etyki Mediatora, według którego mediator przede wszystkim zważa na dobro stron, kierując się zasadami dobrowolności, bezstronności, neutralności, poufności, akceptowalności, bezinteresowności, profesjonalizmu i szacunku.

9.      Gdzie mogę sprawdzić czy moja sprawa nadaje się do mediacji lub zgłosić ją do mediacji?

W tym przypadku najlepiej skontaktować się z zawodowym mediatorem (TU znajdziesz najbliższy oddział / filię Polskiego Centrum Mediacji).

10.      Co to znaczy, że mediacja jest dobrowolna?

Uczestnicy mediacji dobrowolnie biorą udział w mediacji, na pierwszym spotkaniu obowiązkiem mediatora jest odebranie od stron dobrowolnej zgody na mediację. Strony mogą wycofać się na każdym etapie postępowania mediacyjnego. Mediator nie może wywierać żadnej presji, aby nakłonić strony do udziału w mediacji. Jednocześnie wiąże się to z przystąpieniem do mediacji w dobrej wierze i dobrowolnym wypełnianiem wszystkich przyjętych na siebie w trakcie mediacji zobowiązań.

11.      Czym jest poufność w mediacji?

Wszystko, co jest poruszane na spotkaniu informacyjnym i posiedzeniu mediacyjnym jest poufne. Mediator nie ujawnia tego, co usłyszał osobom prywatnym ani instytucjom. Efektem pracy mediatora ze stronami jest spisana ugoda i protokół lub sprawozdanie. Protokół lub sprawozdanie zawierają jedynie informacje o tym, kto brał udział w mediacji, ile było spotkań mediacyjnych, gdzie się odbywały (a jeżeli któraś ze stron zrezygnuje z mediacji – zamieszczana jest jedynie informacja, że jedna ze stron wycofa się z mediacji). Mediator nie zamieszcza nigdzie informacji o przebiegu mediacji.

12.       Na czym polega bezstronność i neutralność mediatora?

Mediator jest strażnikiem procedury mediacyjnej, dlatego nie staje po żadnej stronie. Nie wyróżnia żadnej z nich. Strony w mediacji mają równe prawa i są jednakowo traktowane. Respektując godność stron mediator umożliwia im odnoszenie się do siebie z szacunkiem. Mediator jest neutralny co do przedmiotu sporu i znalezionych rozwiązań, kwestia jak rozwiązać spór należy do stron. Mediator pomaga te postanowienia urealnić i ukonkretnić. Nie narzuca stronom własnych rozwiązań (nawet gdyby uznał je za lepsze), swojego światopoglądu i wartości.

13.      Do czego odnosi się zasada akceptowalności w mediacji?

Zasada akceptowalności odnosi się do osoby mediatora, a także do reguł i zasad mediacji. Mediacja może się odbyć jeżeli dany mediator zostanie zaakceptowany przez obie strony. Nikt nie ma prawa narzucać wyboru mediatora, każda ze stron ma prawo poprosić o zmianę mediatora. Proces mediacji kieruje się też pewnymi regułami i zasadami. Zostają one ustalone na początku wspólnego posiedzenia i zaakceptowane przez wszystkich uczestników mediacji. W przypadku braku akceptacji reguł i zasad mediacja nie może być przeprowadzona.

14.      Kogo dotyczy zasada bezinteresowności?

Zasada bezinteresowności dotyczy mediatora, który nie może wykorzystywać kontaktu ze stronami dla własnych korzyści, nie może mieć żadnego osobistego interesu z faktu zawarcia lub nie zawarcia ugody.

15.     Na czym polega i kogo dotyczy zasada profesjonalizmu w mediacji?

Zasada profesjonalizmu dotyczy oczywiście mediator i mówi o tym, że powinien on ukończyć specjalistyczne szkolenia z mediacji, ale także stale poszerzać swoją wiedzę i umiejętności posługiwania się nimi zgodnie z dobrem i interesem stron.

16.     Na czym polega zasada szacunku w mediacji?

Zasada szacunku dotyczy wszystkich: mediator szanuje godność stron i dba, żeby strony odnosiły się do siebie z szacunkiem. W trakcie mediacji rozmawia się o zachowaniu i decyzjach ludzi, a nie ocenia się ludzi.

Rola pełnomocnika procesowego w mediacji cywilnej. Czy na mediację przyjść z pełnomocnikiem?

Pełnomocnik, który bierze udział w mediacji funkcjonuje w relacji prawnik-klient, prawnik-mediator, prawnik-druga strona sporu. Dla prawidłowego przebiegu procesu mediacji istotny jest ich zakres oraz współistnienie obok siebie. Mediacja jest zorientowana na przyszłość, istotne staje się nie to co było, ale przede wszystkim to co będzie. Dla pełnomocnika, podobnie jak i dla strony konfliktu patrzenie w przyszłość nie powinno oznaczać gromadzenia dowodów i ich przedstawiania drugiej stronie, tak jak to dzieje się w Sądzie. Narzucanie wartości prawnych bez względu na indywidualne potrzeby drugiej strony czy zdrowy rozsądek stanowi przeszkodę w dojściu Stron do porozumienia. Skoro mediacja jest zorientowana na przyszłość ważne stają się aspekty pozaprawne. Wśród nich można wymienić wartości etyczne, duchowe, związane z wartościami. Tak więc pełnomocnik w procesie mediacji w relacji z klientem powinien być otwarty na potrzeby pozaprawne, na które nie ma miejsca w postępowaniu sądowym.

Sąd skierował sprawę do mediacji. Strony doszły do porozumienia, zawarły ugodę przed mediatorem . Co się dzieje dalej i jakie są tego skutki?

Strony muszą złożyć wniosek do Sądu o zatwierdzenie ugody. W praktyce przedmiotowy wniosek strony składają już u mediatora, który dostarcza Sądowi pełną dokumentację. W przypadku zawarcia ugody w ramach mediacji, z chwilą jej zatwierdzenia przez Sąd dalsze postępowanie sądowe staje się zbędne. Sąd wydaje wówczas postanowienie o  jego umorzeniu. Jeżeli ugoda reguluje kwestie mogące być przedmiotem postępowania egzekucyjnego, co będzie dotyczyć głównie roszczeń o charakterze majątkowym, sąd zatwierdza ją przez nadanie klauzuli wykonalności, natomiast w przypadku gdy przedmiot ugody nie nadaje się do egzekucji, sąd zatwierdza ją postanowieniem.Zatwierdzenie przez Sąd ugody zawartej przed mediatorem przez nadanie jej klauzuli wykonalności,
powoduje, iż ugoda taka już w momencie zatwierdzenia staje się tytułem wykonawczym, co umożliwia wyegzekwowanie należności w sytuacji kiedy jedna ze stron nie wykonuje jej postanowień.W innym przypadku gdy przedmiot ugody nie nadaje się do egzekucji Sąd zatwierdza ugodę postanowieniem. Ugoda zawarta przed mediatorem, po jej zatwierdzeniu przez Sąd ma moc prawną ugody zawartej przed Sądem. 

Klauzula mediacyjna szansą na szybkie porozumienie

Klauzula mediacyjna zamieszczana w umowach stanowi podstawę na rozwiązanie sporu we wczesnym jego stadium.
W razie zaistnienia sporu związanego z wykonywaniem lub obowiązywaniem umowy klauzula mediacyjna daje stronom szansę na podjęcie rozmów przed wstąpieniem na drogę postępowania sądowego.

PRZYKŁAD KLAUZULI MEDIACYJNEJ

 „Strony zgodnie postanawiają, że w przypadku zaistnienia między nimi sporu dotyczącego niniejszej umowy lub pozostającego w związku z nią, podejmą próbę jego rozwiązania w trybie mediacji przy udziale dwóch mediatorów Polskiego Centrum Mediacji, wybranych zgodnie z regulaminem tego Stowarzyszenia. Strony postanawiają nie później niż w terminie …………………..dni od dnia zaistnienia sporu, wystąpić wspólnie do mediatora z wnioskiem o przeprowadzenie mediacji”.

Jeżeli nurtuje Cię pytanie dotyczące mediacji skontaktuj się z najbliższym oddziałem lub filią Polskiego Centrum Mediacji.