Zasady mediacji składają się na „Kodeks Etyki Mediatora”. Specjalista prowadzący mediacje musi kierować się ustalonymi normami, by w pełni wykorzystać potencjał drzemiący w mediacjach, by zbudować zaufanie i stać się w oczach stron wiarygodnym partnerem, który wesprze strony w zażegnaniu konfliktu.
Nikt nie może zostać zmuszony do udziału w mediacjach. Do mediacji przystępuje się dobrowolnie, strony z własnej woli wyrażają zgodę w ich uczestnictwie, w dobrej wierze dążąc do rozwiązania konfliktu. W każdym momencie mogą też wycofać się z całego procesu, który ma prowadzić do ugody. W żadnym wypadku nie może być zastosowana jakakolwiek forma nacisku czy presji, na którąkolwiek ze stron. Wówczas cała idea mediacji mija się z celem i jest pozbawiona etycznych znamion.
Obowiązkiem mediatora jest traktowanie stron równorzędnie. Nikt nie jest wygranym ani przegranym procesu mediacyjnego, każdy ma równe prawa, a końcowy efekt ma być akceptowalny dla wszystkich stron sporu.
Wszelkie rozmowy, wymiany zdań, spostrzeżenia, zaprezentowana argumentacja, czyli cały przebieg postępowania mediacyjnego są objęte tajemnicą. Ta zasada dotyczy zarówno mediatora jak i strony postępowania mediacyjnego.
Istotą procesu mediacyjnego jest to, że żadnej ze stron, na żadnym etapie jego realizacji nie może być narzucona propozycja rozwiązania konfliktu. Wszystkie warunki ugody są wypracowane i uzgodnione wspólnie przez strony uczestniczące w mediacji.
Zarówno mediatorzy, jak i ich wsparcie wniesione w rozwiązanie konfliktu mają być zaakceptowane przez wszystkie strony mediacji. Strony mogą zmienić mediatorów, jeśli uznają, że mediatorzy nie przestrzegają zasad mediacji lub destruktywnie wpływają na jej przebieg. W początkowej fazie rozmów mogą być również wypracowane reguły mediacji,.
Mogłoby się wydawać, że celem mediacji jest ustalenie kto w trwającym konflikcie ma rację. Celem mediacji nie jest jednak faworyzowanie którejkolwiek ze stron. Są one traktowane bezstronnie i stawiane na równi. Celem nadrzędnym postępowania mediacyjnego jest wypracowanie rozwiązania, które będzie zadowalające dla każdej ze stron.
Coraz większa popularność mediacji wynika z tego, że są one skuteczne, zdecydowanie szybciej od procesów sądowych rozwiązują konflikty i generują niższe koszty. Jednak na tym nie kończy się lista zalet mediacji. Zobacz jakimi jeszcze wartościami charakteryzują się mediacje:
